‘Ik heb niets met somatiek’. Ik hoor het nog regelmatig van een behandelaar. Maar wat zeg je daar nu eigenlijk mee? Heb je een afkeer van de lichamelijke thema’s, zoals verhoogde bloeddruk, hartproblemen, overgewicht, ontregelde schildklier? Of ben je ongeïnteresseerd in het menselijk lichaam omdat je vooral kijkt naar de psyche? Of is het handelingsverlegenheid?

Het afgelopen jaar heb ik mezelf vaak vragen gesteld over lichaam en geest. Soms hardop in gesprekken met collega’s, soms peinzend tijdens de lange treinreizen. Waarom is er in de psychiatrie zo weinig aandacht voor het lichaam? De Romeinse dichter Juvenalis schreef over de doelen van het menselijk bestaan. Een veel aangehaald citaat van hem is Mens sana in corpore sano, dat betekent ‘Een gezonde geest in een gezond lichaam’. Zijn lichaam en geest van elkaar te scheiden? Is aandacht voor de verbinding tussen lichaam en geest helpend in het herstel?

Veel patiënten in de ggz krijgen medicijnen. De behandelaar kan – of misschien wel moet – hen voorbereiden op de effecten hiervan op het lichaam en letten op de lichamelijke signalen en ongemakken. Je weet toch ook dat antibiotica invloed kan hebben op je darmfunctie. Of dat pijnstillers maagklachten kunnen veroorzaken.

Lichaam en geest zijn niet van elkaar te scheiden. Sterker nog, een gezond lichaam helpt een gezonde geest. Bij Dimence zijn er nu somatische poli’s opgestart. En is er een netwerk Somatiek ontstaan in de organisatie met enthousiaste behandelaren. Langzaam maar zeker krijgen onze patiënten meer lijf in de psychiatrische behandeling.

 

Artikeldatum