Stilte

Eén keer in de 14 dagen houd ik een stiltetraining in het Dominicanenklooster voor cliënten van opname Vervolg van de Grasdorpstraat in Zwolle. Op deze dag van de stilte vind ik het leuk om hierover eens iets te schrijven.

De plek van een klooster nodigt uit om naar binnen te keren, om op adem te komen. De broeders die nog in het klooster wonen hebben veel ervaring met stilte en verstillen. Het zit in hun dagritme. Als het lukt, probeert broeder Jozef bij de stiltetraining aanwezig te zijn. Hij benoemt dat je “niet uit de realiteit moet wegzweven naar een hogere wereld”, maar dat de meditatie juist een vorm is van “wakkere aandacht voor de werkelijkheid die wij zijn en waarvan we deel uitmaken”. Ook  broeder Wijbe heeft al enkele keren deel genomen aan de stiltetraining.

Het is een vorm van levenskunst om jezelf stil te zetten en te peilen wat er in je leeft.  Soms is er onder een laag van onrust en to do lijstjes een laag met ruimte te vinden in jezelf. En lukt het om  afgestemd te raken op dingen die pas spreken, als het stil wordt binnen en buiten. Etty Hillesum verwoordt het zo:

Niet spreken,
luisteren naar buiten
maar helemaal stil zijn
en proberen

Het allereigenste van je zelf
in je te laten opklinken

en dat beluisteren
dat is het enige.

De stiltetraining is een kans om een gevoel van verbondenheid te ervaren, met jezelf en met de ander. Zoals Wulf zo mooi zingt in “All things under the sun”, is er in die stilte soms een besef  van ‘we leven onder dezelfde zon, ademen dezelfde lucht in’.

Ik ervaar de stiltetraining als een cadeautje. Het is fijn om samen naar het klooster te lopen. De cliënten hebben er vaak zin in. We houden een rondje hoe het met iedereen is en daarna steken we een kaars aan en zoekt iedereen een plek op. We beseffen elke keer dat we onszelf wel “neer kunnen zetten” om te verstillen, maar “het moment dat je echt tot stilstand komt” bepaal je niet helemaal zelf. Wat je kan doen is proberen je te ontspannen, je open te stellen, te focussen op een bepaald punt en op je ademhaling. En vooral het “dwingen” en “moeten” in jezelf los laten. En dat is elke keer opnieuw een oefening, maar zeer de moeite waard.

De training is een soort beginpunt. Het kan een bijdrage leveren aan de eigen zoektocht door het leven, aan het proces waarmee men bezig is. Sommige cliënten zijn door de stiltetraining zich ervan bewust geworden hoe goed het hen doet om zichzelf stil te zetten en te voelen wat er in en om hen  leeft.