Onderstaand interview is een publicatie van Diverce, het tijdschrift voor en door cliënten van Dimence. In het interview komen Anneke Nieuwe Weme en Hanna Stolper, respectievelijk psychiater bij Dimence en klinisch psycholoog/psychotherapeut bij Jeugd ggz, gezamenlijk aan het woord. Zij vertellen over Contextueel Behandelen, een bijzondere samenwerking tussen twee stichtingen.
"Contextueel Behandelen is een manier van werken waarbij Dimence en Jeugd ggz nauw samenwerken met het gezin. Het gezin is een eenheid. In het gezin beïnvloeden ouders en kinderen elkaar voortdurend. Er ontstaat een wisselwerking. Als een ouder of een kind psychische problemen heeft dan heeft dat vaak invloed op het hele gezin. Ongemerkt en ongewild kunnen er patronen ontstaan waar ouders en kind niet blij mee zijn. We willen daarom niet alleen kijken naar de problemen van die ene persoon met het probleem, maar naar het hele systeem waarin het probleem zich voordoet. Met Contextueel Behandelen richten we ons dus op de context van het gezin en ouderschap, en ook met de omstandigheden rondom dat gezin. Daarvoor hebben we de kennis nodig over volwassenen én kinderen. Van Dimence én Jeugd ggz."
"We behandelen de psychische klachten én er is aandacht voor de rol van ouders en de relatie met hun kinderen. Veel ouders maken zich zorgen. Ze zijn bang dat hun eigen problemen invloed hebben op hun kind en op de band die ze met hun kind hebben. Dat zijn terechte zorgen. Want we weten uit onderzoek dat ouders met een psychiatrische aandoening soms minder emotioneel beschikbaar zijn en minder de aandacht hebben voor de behoeftes van hun kind. Dat levert risico’s op voor de kinderen: bijvoorbeeld dat ze onvoldoende vaardigheden leren om intieme relaties aan te gaan, emoties te hanteren of problemen op te lossen.
Ouders vinden het vaak moeilijk om dit te bespreken met hun behandelaar. Ze zijn bang voor stigmatisering. Dat er dan meteen gedacht wordt dat ze het niet kunnen. Of dat ze het niet goed doen, omdat ze nu eenmaal een psychische stoornis hebben. Sommige ouders zijn zelfs bang dat hun kind uit huis geplaatst wordt. We snappen die angst. Maar ze zijn niet de enige die er mee rondlopen. We willen ouders de helpende hand bieden en de drempel om hulp te vragen verlagen.
Dat kan op twee plaatsen beginnen: bij Jeugd ggz en bij Dimence. Bij Jeugd ggz komen kinderen met psychische klachten. Als één van hun ouders bij Dimence in behandeling is, dan stemmen de behandelaren de verschillende behandelingen op elkaar af. Daardoor kunnen we goed aansluiten bij de gezinssituatie en de omstandigheden. Ze kunnen ook samen een gesprek voeren. Uiteraard kan dat allemaal alleen als ouders en hun kind (12+) daarmee instemmen. Voor jonge kinderen (12-) besluiten de ouders dit zelf. Als een ouder zich bij Dimence aanmeldt en er is ook een jong kind in het gezin, dan overleggen we met ouders om de Jeugd ggz te betrekken zodat we ook aandacht kunnen schenken aan het ouderschap en het kind middels Contextueel Behandelen.
Ouders met jonge kinderen bieden we aan om mee te kijken naar hoe hun kindje zich ontwikkelt en hoe we kunnen helpen om samen een goede band op te bouwen. Als dat goed gaat, dan is dat geweldig voor ouderen én kinderen, nu én later! De eerste jaren, vanaf -9 maanden, zijn ongelooflijk belangrijk voor de latere ontwikkeling. Een goede band tussen ouder en kind biedt veel bescherming. Dus een goed begin is het halve werk.
Waar ouders met psychische problemen ook bang voor zijn, is dat ze hun problemen door kunnen geven aan hun kinderen. Ook dat is een reële angst: psychische problemen kunnen van generatie op generatie over gaan. Soms weten ouders ook dat dit bij henzelf zo gegaan is. Uit onderzoek blijkt ook dat dit best vaak gebeurt. En het doorgeven van problemen komt vaak niet alleen door de psychische problemen van de vader of de moeder, maar door een opeenstapeling van problemen. Denk aan een scheiding, veel ruzies of stress in huis, zorgen over geld of onveiligheid in de buurt. Daarom willen we ook breed meekijken en de ouder(s) helpen ervoor te zorgen dat het doorgeven van problemen kan stoppen. Als Dimence en Jeugd ggz kunnen we veel, maar zeker niet alles. Daarom kan het ook nodig zijn om andere hulpverleners te betrekken."
"De hulp bij Dimence wordt vergoed door de zorgverzekeraar en bij Jeugd ggz door gemeenten. Contextueel Behandelen is voor volwassenen en hun kinderen tegelijk en wordt door zorgverzekeraars en gemeenten gewoon geïndiceerd. Soms is daar uitleg voor nodig, maar dat kunnen we natuurlijk goed."
"Contextueel Behandelen is gestart tussen Dimence (Specialistische GGZ) en de Jeugd ggz. Intussen is er ook een goede samenwerking met Mindfit (BGGZ) en we kunnen Contextueel Behandelen ook bieden voor cliënten die bij Transfore in behandeling zijn."
"Wij vinden het heel belangrijk om maatwerk te bieden. De hulp moet passen bij het gezin. Er is geen vast programma, maar een plan dat past bij het gezin. We kijken samen met de ouder(s) wat het meest belangrijk is. Wat doen we eerst en wat doen we later. Stap voor stap, zodat het behapbaar blijft. Daarom is overleg en samenwerking tussen hulpverleners ook zo belangrijk, zodat iedereen weet wat de ander doet en rekening houdt met het geheel."
"We vinden de band met de eigen behandelaar erg belangrijk. Daarom kan elke behandelaar betrokken worden bij Contextueel Behandelen: sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, psychiaters, verpleegkundig specialisten, psychologen, vaktherapeuten, relatietherapeuten, psychotherapeuten, enzovoorts. Soms worden er ook hulpverleners van buiten Dimence gevraagd om aan te sluiten, afhankelijk wie allemaal betrokken zijn bij het gezin, zoals medewerkers van het sociaal wijkteam."
Het oorspronkelijke interview lees je hier! Meer publicaties van Diverce vind je op hun website.
