Binnen het team van Dimence Psychiatrie en Zwangerschap wordt ook wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd. Dit om de hoogspecialistische zorg voor zwangere vrouwen met psychiatrische en psychische problematiek te borgen en te verbeteren.
Onderzoeken Zwangerschapsplan - 2019 t/m 2021
Tijdens de zwangerschap bereidt de vrouw zich voor op het moederschap en breekt een periode van allerlei veranderingen aan; verhoogde emotionele labiliteit, fysieke veranderingen en stemmingswisselingen. Het is voor de één een uitdaging en voor de ander een zware periode. Wanneer het gaat om vrouwen met een psychiatrische stoornis, is de periode van zwangerschap een tijd waarin het risico bestaat dat de psychiatrische problematiek kan opspelen. Dit geldt met name voor de postpartum periode.
Het begeleiden van vrouwen met een risico op ontregeling tijdens de zwangerschap of in de postpartum periode is een grote uitdaging voor de hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg. Goede begeleiding, voorlichting en terugvalpreventie wordt gezien als een belangrijke meerwaarde.
In het voorkomen van postpartum decompensaties is het opstellen van een zwangerschapsplan een belangrijke interventie. Hierin is aandacht voor stress- en terugvalpreventie en het creëren van voorspelbaarheid en duidelijkheid. Voor de periode van de zwangerschap, de bevalling en de postpartum periode worden er signalen van terugval- en stresspreventiemaatregelen beschreven, samen met de eventueel te ondernemen interventies. Dit zwangerschapsplan wordt door de behandelaar en patiënt opgesteld en besproken met partner en naastbetrokkenen. Het beschrijven van de zorg voor de psychiatrische stoornis, de samenwerking met alle betrokkenen (naasten en professionals) en het postpartum monitoren zijn ook in de richtlijn van NICE genoemd als de cruciale punten in de zorg van zwangeren met een psychiatrische stoornis of zij die daar kwetsbaar voor zijn.
Voor de klinische praktijk is het aan te bevelen om in samenwerking met de patiënte te zoeken wat er specifiek nodig is om rust en voorspelbaarheid te creëren. Hierin gaat het niet zozeer om het product van het zwangerschapsplan maar om het gehele proces waarin zorg op maat, bewustwording, erkenning en geruststelling belangrijke items zijn. Dit vraagt van de behandelaar het vermogen om te luisteren, verbinding te maken en aan te sluiten bij de vraag van patiënte zodat er gepersonaliseerde zorg geboden kan worden. Daarnaast is het aan te bevelen om een gezamenlijk afsluitend gesprek te plannen om de zorg te evalueren en het vervolg te bespreken, zodat de behandeling goed kan worden voortgezet en patiënte ook na dit traject, passende zorg ontvangt.
In de periode 2019-2021 worden er twee onderzoeken uitgevoerd naar het zwangerschapsplan. Hanneke Verboom, verpleegkundig specialist ggz, doet een kwalitatieve studie naar de ervaringen van vrouwen met het zwangerschapsplan om zo meer zicht te krijgen welke elementen van het plan het zelfmanagement hebben ondersteund en wat het maken en gebruiken van het plan voor hen heeft betekend.
In de andere studie wordt naar de inhoud van de zwangerschapsplannen gekeken. Deze zogenoemde 'contentanalyse' wordt uitgevoerd door Paulien Elzenbroek, verpleegkundig specialist in opleiding.
Een bruikbaar Zwangerschapsplan is onderaan deze pagina te downloaden.