Het Specialistisch Centrum Ontwikkelingsstoornissen (SCOS) is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van (jong)volwassenen met een autismespectrumstoornis en ernstige bijkomende problematiek en voorgeschiedenis, zodanig dat de beschikbare reguliere specialistische zorg niet meer toereikend is.
Het biedt zowel poliklinische zorg door BACS (Behandeling, Advies, Consultatie en Second opinion) als klinische zorg. Dit laatste wordt geboden door de afdelingen Intensieve Behandeling Autisme (IBA), Herstelgerichte Behandeling Autisme (HBA) en Langdurige Behandeling Autisme (LBA). 
Drie van de vier behandelteams hebben het TOPGGz-keurmerk, BACS, IBA en HBA. Dit staat garant voor hoogspecialistische en innovatieve zorg. Inherent aan het TOPGGz-keurmerk voldoen deze afdelingen van het SCOS ook aan de criteria voor wetenschappelijk onderzoek, kennisdeling en innovatie (OKI).
Het SCOS hanteert een specifieke visie op autisme. Het beschouwt autisme als een deels aangeboren, deels verworven kwetsbaarheid van een persoon in zelfregulatie en betekenisverlening afgestemd op zijn of haar fysieke en sociale omgeving. Zelfregulatie houdt in: in staat zijn om de interactie met de eigen omgeving zodanig af te stemmen dat iemand kan voorzien in de eigen noden, behoeften en interesses. Bij voldoende zelfregulatie, is de omgang met de omgeving voldoende betekenisvol. Is er sprake van aanhoudende of ernstige ontregeling, dan verliest de interactie met de wereld aan betekenis en wordt het leven erg zwaar en ontstaan er klachten.
Diagnostiek
Tijdens een diagnostiektraject bij het SCOS worden niet alleen de klachten en klinische kenmerken van autisme geïnventariseerd, en de vraag of er sprake is van autisme, maar wordt met name antwoord gegeven op de vraag hoe dit geheel te begrijpen is als een langer bestaand probleem in zelfregulatie en betekenisverlening. Hierdoor kunnen de klachten en kenmerken worden geïntegreerd tot een inzichtelijk geheel, waarin de ontwikkelingsgeschiedenis en de interactie met iemands context centraal staat. Een belangrijk onderdeel hiervan is dat gedachten of gedragingen die door iemand zelf of door anderen als een probleem worden ervaren (denk bijvoorbeeld aan piekeren, dwang, zelfverwonding of middelengebruik) de betekenis heeft van (falende of beperkende) pogingen tot zelfregulatie. Op deze manier wordt de functie van de gedachten en het gedrag duidelijk en kan samen worden gekeken naar onderliggende behoeften en hoe de interactie met de omgeving op een andere manier vorm kan worden gegeven om aan deze behoeften tegemoet te komen.
Diagnostiek wordt dus verricht op basis van een integrale aanpak, dat wil zeggen dat de diagnostiek breed is georiënteerd en het niet alleen gaat om het bevestigen of verwerpen van een diagnose of een classificatie. Het is vooral gericht op het formuleren van een accurate verklaring, waaruit een adequate behandeling kan voortvloeien. Deze visie betreffende diagnostiek is ook overgenomen in de landelijke richtlijn voor diagnostiek bij autismespectrumstoornissen. Onderdeel van een diagnostisch traject kan zijn psychiatrisch onderzoek, (neuro) psychologisch onderzoek en verpleegkundig onderzoek.
Behandeling
Het SCOS biedt mogelijkheden om consultaties te verrichten bij cliënten die elders in de specialistische zorg (SGGz) behandeld worden, of niet toegeleid kunnen worden naar de SGGz vanwege bijkomende comorbiditeit of weerstand tegen behandeling. Het verrichten van diagnostiek voor complexe situaties behoort ook tot de mogelijkheden.
Voor cliënten met een ontwikkelingsstoornis die binnen Dimence in zorg zijn, is het mogelijk deze te verwijzen voor (co)behandeling naar het SCOS. Ook voor cliënten bij wie reguliere behandeling in de SGGZ wegens co-morbiditeit of moeite met veranderen onvoldoende effect heeft, is verwijzing naar het SCOS mogelijk. Daarnaast biedt het SCOS expertise aan in de vorm van diagnostiek, consultaties en second opinions.
Poliklinische afdeling BACS in Deventer (Pikeursbaan en Lorna Wing) en Zwolle (Burgemeester Roelenweg) - keurmerk TOPGGz
BACS (Behandeling, Advies, Consultatie en Second opinion) is er voor (jong)volwassenen met autisme en ernstige bijkomende problematiek, die vastgelopen zijn in ofwel de behandeling elders of in het functioneren in de maatschappij én voor naastbetrokkenen en behandelaren. BACS biedt vooral ondersteunende diagnostiek, consultaties, second opinions en soms co-behandeling.
Klinische afdeling IBA in Lorna Wing - keurmerk TOPGGz
Intensieve Behandeling Autisme is een klinische intensieve behandelafdeling met een besloten karakter voor maximaal 16 volwassenen met autisme en ernstige bijkomende problemen. Focus ligt op het omgaan met autisme, het verbeteren van zelf- en emotieregulatie-vaardigheden, het verwerken van ingrijpende ervaringen en daarnaast het ondersteunen van het sociaal en professioneel netwerk. Uiteindelijk doel is een leven te leiden dat de moeite waard is. De methodiek die wordt gebruikt is Dialectische GedragsTherapie (DGT). Dit doen we in een context die rekening houdt met behoeften en mogelijkheden van mensen met autisme. Opnameduur is 9,5 maand.
Klinische afdeling HBA in Lorna Wing - keurmerk TOPGGz
Herstelgerichte Behandeling Autisme is er voor (jong)volwassenen van 18 tot ± 35 jaar met autisme en co-morbide problematiek, die vastgelopen zijn in de specialistische zorg, of daar nooit aan toe zijn gekomen omdat de drempel te hoog was. Het ontbreken van een redelijke verwachting van ontwikkelingspotentieel vormt een contra-indicatie voor opname. In dat geval denken wij mee over alternatieve oplossingen.
Klinische afdeling LBA in Lorna Wing / Workhome
Langdurige Behandeling Autisme, voorheen het Workhome, beschikt over appartementen en kamers voor 32 cliënten die langdurig kampen met een ernstige vorm van autisme met co-morbide problematiek, waardoor de mogelijkheden uitgeput zijn in het reguliere 2e lijn circuit of de thuissituatie. Tot die co-morbiditeit kan tot op zekere hoogte een verstandelijke beperking worden gerekend. Vanwege deze hoog complexe problematiek, kunnen andere positieve capaciteiten onvoldoende aan bod komen of als compensatie voor de beperkingen dienen. De doelgroep kenmerkt zich door zeer sterke neiging tot overprikkeling, regelmatig resulterend in ernstige gedragsproblematiek, zodanig dat het een gevaar vormt. Er is weinig ontwikkelingspotentieel.
