Overslaan en naar de inhoud gaan

Bipolair en zwangerschap

Zwanger zijn en het krijgen van een kind is voor de meeste vrouwen een vreugdevolle gebeurtenis. Voor vrouwen met een bipolaire stoornis (manisch-depressiviteit) is het hebben van een kinderwens vaak het begin van een zoektocht naar informatie over erfelijkheid, invloed van de zwangerschap op de bipolaire stoornis en wel of geen medicatiegebruik tijdens de zwangerschap.

Afbeelding van een zwangere vrouw

Lang is gedacht dat zwangerschap beschermt tegen het optreden van een manische of depressieve episode. Jammer genoeg blijkt dat niet zo te zijn. De kans op een postpartumpsychose is (zonder preventieve maatregelen) behoorlijk groot.

Medicatie tijdens de zwangerschap

De voor- en nadelen van het gebruik van medicatie tijdens de zwangerschap moeten goed worden afgewogen. Het gebruik van medicatie kan mogelijk nadelige gevolgen voor het kind hebben, maar het hebben van een manie of depressie kan dit ook. In het algemeen wordt het geven van borstvoeding afgeraden. Om de kans op een postpartumpsychose na de bevalling (fors) te verkleinen wordt vrijwel altijd geadviseerd om preventief medicatie (in het algemeen lithium) te geven. En, het is heel belangrijk dat moeders ’s nachts voldoende rust krijgen; een partner of iemand anders kan wel de fles geven, maar niet de borst. 

Signaleringsplan vóór, tijdens en na de zwangerschap

Rust en regelmaat, niet te veel stress en voldoende slaap zijn belangrijk, zeker in de periode na de bevalling. Daarnaast is natuurlijk steun van een ieder in deze periode van belang. Wat heel zinvol is, is om, samen met behandelaar en partner, een noodplan/signaleringsplan op te stellen voor de periode vóór, tijdens en na de zwangerschap. In dit noodplan wordt beschreven hoe te handelen bij het optreden van een (dreigende) manie of depressie tijdens zwangerschap of in de periode na de bevalling. Ook kan erin gezet worden waar men bevalt en wie wanneer gebeld kan worden. Veel mensen vinden het erg prettig als alles overzichtelijk op één papier staat.

Begeleiding aan vrouwen met psychische klachten en een kinderwens of zwangerschap

Heb je psychische problemen (gehad) en ben je zwanger? Of heb je een kinderwens? Dan komen er waarschijnlijk een hoop vragen op je af. Binnen Dimence Psychiatrie en Zwangerschap wordt advies, behandeling en begeleiding gegeven. Tijdens de kinderwensperiode vindt dit plaats binnen de Kinderwenspoli. Ben je zwanger? Dan biedt de poli Psychiatrie en Zwangerschap begeleiding tot 3 maanden na de bevalling.

Afbeelding van Anja Stevens

In gesprek met Anja Stevens over de invloed van zwangerschap op het beloop van de bipolaire stoornis.

Anja Stevens is psychiater en verbonden als adviseur aan het Specialistisch Centrum Bipolaire Stoornissen (SCBS) van Dimence. Het SCBS is in Nederland één van de  kenniscentra over psychiatrie  en zwangerschap. We gingen met Anja in gesprek over haar promotieonderzoek naar de invloed van zwangerscha